Het is lastig om als fysio naast je dagelijkse werk in de praktijk ook nog eens uit te gaan zoeken hoe je pensioen precies is geregeld. Wij hebben de belangrijkste informatie voor je op een rijtje gezet. In deze artikelenreeks lees je in een notendop hoe je pensioen nu in elkaar zit. We vertellen, vanuit het oogpunt van de werknemer, hoe de pensioenregeling voor fysiotherapeuten in de eerstelijn eruitziet. En wat wij, als Fysiovakbond FDV, graag anders zouden zien. En natuurlijk het belangrijkste: je leest wat kun je zelf nu al kan doen aan je pensioen.
De meeste werkende Nederlanders bouwen pensioen op bij een pensioenfonds. Als fysiotherapeut in de eerstelijn doe je dat bij Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten (SPF). Per jaar spaar je enkele duizenden euro’s voor je pensioen. De hoogte van de premie is afhankelijk van je inkomen als fysiotherapeut. In dit artikel lees je in een notendop hoe het pensioenstelsel in elkaar zit en welk onderdeel van je pensioen straks van SPF komt.
Hoe werkt pensioen in Nederland?
Het pensioen dat je nu als fysiotherapeut opbouwt, bestaat uit drie onderdelen. Dit zijn de zogeheten pensioenpijlers. De eerste pijler is de Algemene Ouderdomswet (AOW). De tweede pijler is het pensioen dat je via het SPF (of een ander pensioenfonds) opbouwt. Daarnaast kun je ook nog zelf extra voor je pensioensparen, bijvoorbeeld door extra premie in te leggen, te beleggen of via banksparen. Dat is de derde pijler. Slechts een klein deel van de fysiotherapeuten spaart extra voor het pensioen. Dit komt soms doordat ze niet weten dat de mogelijkheid er is. Helaas komt het ook vaak doordat van het huidige inkomen aan het eind van de maand te weinig overblijft om nog extra pensioen te sparen.
AOW
Als je in Nederland woont en/of werkt, bouw je AOW op*. Je hebt recht op AOW vanaf de pensioengerechtigde leeftijd. Deze leeftijd is gekoppeld aan de levensverwachting. De pensioenleeftijd beweegt op dit moment mee met de levensverwachting. We worden steeds ouder, dus de pensioenleeftijd zal langzaam worden verhoogd. Mocht je eerder wensen te stoppen, dan moet je dus zelf iets gaan organiseren.
* = De AOW wordt in 50 jaar opgebouwd. Je bouwt 2% per jaar op. In 50 jaar is dat 100%. Als je niet in Nederland werkt of woont bouw je in die periode geen AOW op. Stel je woont en werkt 10 jaar in het buitenland, dan bouw je 40 x 2% = 80% AOW op.
Pensioenfondsen in Nederland
Nederland kent verschillende soorten pensioenfondsen, bijvoorbeeld bedrijfstakpensioenfondsen, beroepspensioenfondsen en ondernemingspensioenfondsen. Fysiotherapeuten in de eerste lijn bouwen pensioen op binnen een beroepspensioenfonds, net zoals bijvoorbeeld: huisartsen, medisch specialisten, apothekers, dierenartsen en verloskundigen. Het grootste gedeelte (>95%) van de werknemers in Nederland bouwt pensioen op bij een bedrijfstakpensioenfonds. Van oorsprong zijn beroepspensioenfondsen voor ZZP-ers en ondernemers.
Er zijn enkele verschillen tussen deze fondsen. Voor ons is het meest essentiële verschil dat je bij een beroepspensioenfonds zelf de gehele premie afdraagt, in plaats van dat dit door de werkgever wordt gedaan. Deze manier van incasseren is in de wet vastgelegd. Dit is de Wet verplichte beroepspensioenregeling.
Pensioen opbouwen bij SPF
Elke fysiotherapeut die in Nederland werkt in de eerste lijn bouwt pensioen op bij het SPF. De gehele premie hiervoor draag je elke maand zelf af. Aan het einde van het jaar wordt de premie verrekend met je daadwerkelijke inkomen. Heb je te weinig premie betaald, dan betaal je bij. Als je te veel premie hebt ingelegd, krijg je het teveel betaalde gedeelte terug.
De pensioenregeling van SPF wordt bepaald door de Deelnemersvereniging pensioenfonds voor fysiotherapeuten (DPF). De sociale partners (Fysiovakbond-FDV en Werkgeversvereniging WVF) hebben hier wettelijk gezien geen zeggenschap over. Dat komt omdat het SPF een beroepspensioenfonds is. Bij SPF bouwen zelfstandigen (waaronder werkgevers) én werknemers in loondienst hun pensioen op. Zelfstandigen en werknemers bepalen samen via DPF de inhoud van de pensioenregeling voor fysiotherapeuten.
Let op: aan het begin van het nieuwe jaar kun je je jaaropgave van het voorafgaande jaar uploaden via www.fysiopensioen.nl/mijn-pensioen. SPF berekent dan of je geld terugkrijgt of nog extra premie moet inleggen.
De premie die je voor je pensioen inlegt is een bruto premie. Je kunt deze premie aftrekken van de inkomstenbelasting bij je belastingaangifte. Je trekt deze premie af van je brutosalaris. Je hoeft namelijk over je pensioeninleg nu nog geen inkomstenbelasting te betalen. Dat betaal je pas als deze wordt uitgekeerd. Dit kan op twee manieren:
- Achteraf: Je geeft bij je jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting de premie op als negatief loon. In box 1 Werk en Woning staan eerst je inkomsten per werkgever. Daaronder geef je op een aparte regel de pensioenpremie aan als negatief loon. Je vult als werkgever Stichting Pensioenfonds Fysiotherapeuten
Let op: als je dit niet doet, vervalt je fiscale voordeel. Heb je dit nog nooit gedaan of ben je dit vergeten? Dan kun je tot zeven jaar na dato je belastingaangifte herzien. Dit kan via belastingdienst.nl.
Je vraagt een voorlopige teruggave aan bij de Belastingdienst. Dan krijg je dit jaar iedere maand al een deel van wat je anders volgend jaar zou krijgen. Of je betaalt iedere maand al een deel van wat je dan zou betalen.
Hoe zit het met jouw pensioen?
Via de website mijnpensioenoverzicht.nl of via www.fysiopensioen.nl/mijn-pensioen kun je bekijken hoe het nu met jouw pensioen is. Ook kun je daar zien wat je naar verwachting gaat ontvangen. Deze bedragen zijn schattingen. Het geeft een globaal overzicht van wat je kunt verwachten.
Net afgestudeerd?
Als je net begint met werken moet je jezelf aanmelden bij SPF. Dit gaat niet vanzelf. Voorkom als je net bent afgestudeerd dus een dikke premienota achteraf. Want je bent wettelijk verplicht om voor je pensioen premie in te leggen bij SPF.
Deelnemersvereniging DPF
Als je je aanmeldt bij SPF kun je tegelijkertijd lid worden van de deelnemersvereniging DPF. Je kan dan meepraten en meebeslissen over je eigen pensioenregeling. Het lidmaatschap van DPF is gratis. De huidige pensioenregeling is namelijk ingericht door de deelnemers zelf, jouw collega’s. Mocht je vinden dat de pensioenregeling moet veranderen, dan kun je als lid van DPF meepraten over je eigen pensioenregeling.
Pensioen in de cao
We zijn als Fysiovakbond FDV samen met werkgeversvereniging WVF bezig om een cao te maken voor de fysiotherapeuten in de eerste lijn. Pensioen is één van de onderwerpen waar we afspraken over willen maken. Het huidige pensioen van fysiotherapeuten in loondienst is namelijk niet toereikend. Als je straks met pensioen gaat, val je ver terug in je inkomen. Op dit moment moet je zelf iets regelen om je inkomen na je pensioendatum aan te vullen. Wij willen werken naar een volwaardig pensioen voor fysiotherapeuten in loondienst.
Wij vinden namelijk dat jij als hardwerkende fysiotherapeut in de eerste lijn recht hebt op volwaardig pensioen, dat vergelijkbaar is met het pensioen van andere fysiotherapeuten die in de tweede lijn werken. Helaas is de premie die daarvoor nodig is voor veel werknemers nu niet te betalen. Met een cao willen we daar verandering in brengen. Het grote verschil tussen de eerste-, tweede en derde lijn is dat de premie in de eerste lijn volledig zelf door de deelnemer wordt betaald en dat in de tweede lijn 50% en in de derde pijn 69% door de werkgever wordt ingelegd.